Sự bùng nổ của cận thị không chỉ khiến các chuyên gia nhãn khoa cảnh báo mà còn gióng lên hồi chuông báo động về sức khỏe mắt toàn cầu. Không chỉ người lớn, trẻ em cũng đang bị cuốn vào vòng xoáy của căn bệnh mắt phổ biến này.
Cận thị là gì?
Cận thị (myopia) là tật khúc xạ phổ biến khiến người bệnh khó nhìn thấy vật ở xa nhưng lại nhìn rõ vật rất gần.
Cận thị thường gặp ở lứa tuổi đi học, thanh thiếu niên, nhất là từ 8 – 12 tuổi. Ở tuổi thiếu niên, khi cơ thể phát triển nhanh chóng, tình trạng mắt cận trở nên trầm trọng hơn. Tuy nhiên, đến 20 tuổi trở đi, độ cận ít thay đổi.
Tại sao cận thị ngày càng phổ biến?
Cận thị ngày càng phổ biến vì lối sống hiện đại đang tạo ra nhiều yếu tố nguy cơ khiến mắt phải hoạt động quá mức ở khoảng cách gần và ít tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên. Điều này làm mất cân bằng trong sự phát triển của mắt, đặc biệt là ở trẻ em và thanh thiếu niên – những đối tượng đang trong giai đoạn thị giác phát triển mạnh.
Tăng thời gian nhìn gần, giảm thời gian ngoài trời
Việc sử dụng thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính bảng, tivi và laptop trong thời gian dài khiến mắt liên tục phải điều tiết ở cự ly gần, làm gia tăng áp lực lên thủy tinh thể và cơ mi. Khi điều này kéo dài mà không được nghỉ ngơi, mắt dễ bị “quá tải”, gây ra tật cận thị. Đồng thời, trẻ em ngày nay ít vận động ngoài trời, trong khi ánh sáng tự nhiên được chứng minh là có khả năng kích thích dopamine – chất giúp hạn chế sự phát triển bất thường của nhãn cầu (một trong các nguyên nhân gây cận thị).
>>> Xem ngay: Làm thế nào để điều trị đau nửa đầu hiệu quả và an toàn?
Yếu tố di truyền và gia tăng áp lực học tập
Cận thị cũng có xu hướng di truyền trong gia đình, đặc biệt nếu cả cha và mẹ đều bị cận. Tuy nhiên, di truyền chỉ là một phần – yếu tố môi trường mới là “cú hích” quyết định. Ở các quốc gia châu Á như Việt Nam, Hàn Quốc, Trung Quốc, học sinh phải học tập với cường độ cao từ nhỏ, thường xuyên đọc sách và viết bài trong thời gian dài với tư thế không đúng. Chính điều này làm mắt dễ bị mỏi, gây rối loạn chức năng điều tiết và dẫn đến cận thị học đường.
Thiếu ý thức chăm sóc mắt và khám mắt định kỳ
Nhiều người, đặc biệt là trẻ em, không được kiểm tra thị lực định kỳ, dẫn đến việc phát hiện cận thị quá muộn hoặc không được điều chỉnh đúng số kính. Ngoài ra, thói quen xem điện thoại trong bóng tối, nằm nghiêng khi đọc sách, hoặc sử dụng màn hình quá sáng cũng góp phần gây tổn hại thị lực, thúc đẩy quá trình cận hóa.
Không khí ô nhiễm, môi trường thị giác không đạt chuẩn
Ánh sáng không phù hợp trong lớp học, bàn học không đủ sáng, hay ngồi học ở nơi quá tối hoặc ngược sáng đều khiến mắt phải điều tiết quá mức để nhìn rõ, làm mỏi mắt kéo dài và gia tăng nguy cơ cận thị. Ngoài ra, môi trường ô nhiễm, nhiều bụi mịn và khói bụi cũng khiến mắt dễ bị kích ứng, viêm kết mạc mạn tính, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thị giác.
>>> Xem ngay: Triệu chứng của bệnh bại liệt là gì và dễ nhận biết không?
Nếu không được kiểm soát, cận thị có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe mắt. Đã đến lúc mỗi người cần nâng cao ý thức chăm sóc mắt để ngăn chặn sự lây lan âm thầm của bệnh cận thị.