Tại sao cần kiểm tra nhãn sản phẩm khi mua sắm? Đây là câu hỏi quan trọng giúp người tiêu dùng lựa chọn đúng hàng hóa chất lượng, phù hợp với nhu cầu và đảm bảo sức khỏe. Việc đọc kỹ nhãn sản phẩm là thói quen thông minh mà ai cũng nên hình thành.

Nhãn sản phẩm là gì?

Nhãn sản phẩm là phần thông tin được in, dán, khắc hoặc gắn trực tiếp lên bao bì hàng hóa. Đây là công cụ giúp người tiêu dùng nhận biết, lựa chọn và sử dụng sản phẩm một cách đúng đắn. Nhãn không chỉ thể hiện tên gọi sản phẩm mà còn cung cấp nhiều thông tin quan trọng về xuất xứ, thành phần, hướng dẫn sử dụng và các cảnh báo liên quan đến an toàn.

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, nhãn sản phẩm là một phần không thể thiếu đối với hàng hóa lưu thông trên thị trường, nhằm đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng và tạo sự minh bạch trong hoạt động thương mại.

Các thành phần thường xuất hiện trên nhãn

Một nhãn sản phẩm tiêu chuẩn thường bao gồm các thông tin cơ bản sau:

• Tên sản phẩm: Tên gọi chính xác của mặt hàng.
• Thành phần cấu tạo: Liệt kê các nguyên liệu, chất phụ gia, hoặc hợp chất có trong sản phẩm (đặc biệt quan trọng với thực phẩm, mỹ phẩm, thuốc…).
• Khối lượng/tổng thể tích: Thể hiện đơn vị đo như gam (g), mililit (ml), kilogram (kg)…
• Ngày sản xuất và hạn sử dụng: Giúp người dùng xác định độ tươi mới và thời điểm nên dùng sản phẩm.
• Hướng dẫn sử dụng: Chỉ dẫn chi tiết về cách dùng, liều lượng, thời gian và điều kiện sử dụng sản phẩm hiệu quả và an toàn.
• Hướng dẫn bảo quản: Nêu rõ nhiệt độ, độ ẩm, nơi cất giữ sản phẩm để giữ chất lượng.
• Tên và địa chỉ cơ sở sản xuất/phân phối: Cho phép truy xuất nguồn gốc nếu cần.
• Cảnh báo an toàn (nếu có): Ví dụ như “Không dùng cho trẻ dưới 6 tuổi”, “Tránh tiếp xúc với mắt”…
• Mã vạch hoặc QR code: Hỗ trợ kiểm tra thông tin nhanh chóng qua điện thoại.
• Chứng nhận tiêu chuẩn: Các biểu tượng như ISO, HACCP, VietGAP… cho thấy sản phẩm đạt các tiêu chuẩn chất lượng nhất định.

Phân biệt giữa nhãn chính và nhãn phụ

Nhãn chính (nhãn gốc): Là phần nhãn được in trực tiếp từ nhà sản xuất và thể hiện rõ những thông tin bắt buộc như tên sản phẩm, thành phần, NSX-HSD, hướng dẫn sử dụng. Thông thường nhãn chính là mặt nổi bật nhất trên bao bì, dễ nhìn thấy khi mua hàng.

Nhãn phụ: Là nhãn được dán thêm trên sản phẩm nhập khẩu nhằm cung cấp thông tin bằng tiếng Việt theo quy định của pháp luật Việt Nam. Nhãn phụ thường dùng để chuyển ngữ những sản phẩm có nhãn gốc bằng tiếng nước ngoài, đảm bảo người tiêu dùng trong nước hiểu đúng thông tin cần thiết.

>>> Tìm hiểu thêm: Làm thế nào để mua sắm thông minh và tiết kiệm tối đa?

Tại sao cần kiểm tra nhãn sản phẩm khi mua sắm là điều thiết yếu?

Nhãn sản phẩm chứa đựng rất nhiều thông tin quan trọng như thành phần, nguồn gốc xuất xứ, hạn sử dụng, hướng dẫn bảo quản, cách sử dụng và các cảnh báo an toàn. Việc đọc kỹ nhãn giúp người tiêu dùng hiểu rõ sản phẩm mình định mua, từ đó lựa chọn những mặt hàng phù hợp với nhu cầu cá nhân và đảm bảo sức khỏe.

Giúp bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình

Một trong những lý do hàng đầu tại sao cần kiểm tra nhãn sản phẩm khi mua sắm chính là để bảo vệ sức khỏe. Những thông tin như hàm lượng đường, chất béo, chất bảo quản, phẩm màu hay chất phụ gia đều ảnh hưởng trực tiếp đến cơ thể người dùng. Với những người mắc bệnh mãn tính như tiểu đường, cao huyết áp hay dị ứng thực phẩm, kiểm tra nhãn là bước không thể thiếu.

Không chỉ thế, những sản phẩm dành cho trẻ nhỏ hoặc người cao tuổi lại càng cần được kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo không có thành phần độc hại hoặc gây kích ứng. Bằng cách xem kỹ nhãn sản phẩm, người tiêu dùng sẽ tránh được việc vô tình mua phải những món hàng không an toàn, từ đó góp phần xây dựng thói quen tiêu dùng thông minh hơn.

Giúp người tiêu dùng tránh hàng giả, hàng kém chất lượng

Thị trường ngày nay không thiếu những sản phẩm bị làm giả, nhái thương hiệu hoặc ghi nhãn không trung thực. Đây là lý do tại sao cần kiểm tra nhãn sản phẩm khi mua sắm để phân biệt hàng chính hãng với hàng kém chất lượng. Những sản phẩm uy tín thường có nhãn mác rõ ràng, mã vạch, tem chống hàng giả hoặc thông tin liên hệ của nhà sản xuất.

Ngoài ra, việc kiểm tra kỹ càng còn giúp phát hiện những sản phẩm đã hết hạn sử dụng nhưng vẫn được bày bán. Một sản phẩm dù có bao bì đẹp mắt đến đâu nhưng nếu hết hạn hoặc không rõ nguồn gốc, đều có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe.

Hỗ trợ lựa chọn sản phẩm thân thiện với môi trường

Một khía cạnh khác ít được để ý nhưng rất quan trọng khi nói về lý do tại sao cần kiểm tra nhãn sản phẩm khi mua sắm chính là tính bền vững và thân thiện môi trường. Ngày càng có nhiều thương hiệu ghi rõ các chứng nhận sinh thái, cam kết bảo vệ môi trường, vật liệu tái chế hay không thử nghiệm trên động vật ngay trên nhãn sản phẩm.

Người tiêu dùng hiện đại có xu hướng lựa chọn sản phẩm không chỉ vì lợi ích cá nhân mà còn vì trách nhiệm với cộng đồng. Khi kiểm tra nhãn, họ có thể ưu tiên chọn những sản phẩm thân thiện với môi trường, từ đó góp phần giảm thiểu rác thải, hạn chế khí nhà kính và bảo vệ hành tinh.

Tiết kiệm chi phí nhờ mua đúng sản phẩm cần thiết

Một lợi ích thiết thực khác của việc kiểm tra nhãn sản phẩm là giúp người tiêu dùng mua đúng thứ mình cần, tránh lãng phí tiền bạc. Thông tin trên nhãn có thể bao gồm hướng dẫn sử dụng, định lượng, tính năng nổi bật, hoặc khuyến nghị bảo quản, giúp người dùng đánh giá được mức độ phù hợp và hiệu quả của sản phẩm với mục đích sử dụng.

Việc mua nhầm sản phẩm do không kiểm tra kỹ có thể dẫn đến việc phải bỏ đi hoặc không sử dụng được, gây lãng phí đáng kể. Trong khi đó, chỉ cần bỏ ra vài phút để xem kỹ nhãn sản phẩm, bạn sẽ giảm thiểu rủi ro mua sai, mua dư hoặc mua phải hàng không như mong muốn.

Giúp tăng cường ý thức tiêu dùng có trách nhiệm

Một người tiêu dùng thông minh luôn có thói quen kiểm tra nhãn sản phẩm trước khi đưa ra quyết định mua hàng. Đây không chỉ là hành động cá nhân mà còn là biểu hiện của trách nhiệm xã hội. Khi người tiêu dùng đòi hỏi minh bạch và đầy đủ thông tin từ các nhà sản xuất, họ đang góp phần thúc đẩy doanh nghiệp sản xuất minh bạch hơn, an toàn hơn và tôn trọng người tiêu dùng hơn.

Những rủi ro khi bỏ qua việc kiểm tra nhãn sản phẩm

Việc không dành vài phút để kiểm tra nhãn sản phẩm trước khi mua có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng mà người tiêu dùng thường không lường trước. Dưới đây là những rủi ro phổ biến:

Mua nhầm sản phẩm không phù hợp

Khi không đọc kỹ nhãn, bạn dễ chọn nhầm sản phẩm không phù hợp với nhu cầu hoặc tình trạng cá nhân. Ví dụ, một người bị dị ứng với sữa có thể vô tình mua thực phẩm chứa lactose, hoặc chọn sai loại mỹ phẩm không phù hợp với loại da, gây kích ứng. 

Đối với những người ăn chay hoặc có chế độ ăn đặc biệt, việc bỏ qua nhãn sản phẩm còn dẫn đến việc tiêu thụ sai loại thực phẩm, ảnh hưởng đến mục tiêu dinh dưỡng và sức khỏe cá nhân.

Ảnh hưởng đến sức khỏe

Nhãn sản phẩm cung cấp thông tin quan trọng về thành phần, hướng dẫn sử dụng và cảnh báo an toàn. Việc bỏ qua những chi tiết này có thể khiến bạn sử dụng sản phẩm sai cách hoặc tiếp xúc với các chất gây hại. 

Với thực phẩm, đó có thể là chất bảo quản, phẩm màu, hay chất gây dị ứng. Với mỹ phẩm hoặc dược phẩm, nguy cơ dị ứng, viêm da hoặc các phản ứng phụ nghiêm trọng là điều hoàn toàn có thể xảy ra nếu sử dụng không đúng cách hoặc không đúng đối tượng.

Gây lãng phí tiền bạc

Mua phải sản phẩm không đúng nhu cầu, hết hạn sử dụng hoặc kém chất lượng không chỉ gây bất tiện mà còn làm tiêu tốn ngân sách. Nhiều người sau khi nhận ra sản phẩm không sử dụng được thường phải bỏ đi, dẫn đến lãng phí không cần thiết. Ngoài ra, một số mặt hàng như thực phẩm tươi sống, mỹ phẩm hay thuốc có thời hạn sử dụng ngắn – nếu không để ý kỹ, bạn có thể mua về nhưng chưa kịp dùng đã hết hạn.

Tiềm ẩn nguy cơ mua phải hàng giả, hàng hết hạn

Một trong những dấu hiệu giúp phân biệt hàng thật và hàng giả chính là thông tin trên nhãn. Hàng giả thường có nhãn in mờ, sai chính tả, thiếu thông tin bắt buộc hoặc sử dụng logo, mã vạch giả mạo. 

Nếu bạn không kiểm tra nhãn, rất dễ bị đánh lừa bởi hình thức bên ngoài. Ngoài ra, các sản phẩm sắp hết hạn hoặc đã hết hạn sử dụng thường được bán với giá rẻ để đẩy hàng tồn. Nếu không đọc kỹ hạn sử dụng, bạn có thể vô tình tiêu dùng sản phẩm không còn đảm bảo an toàn.

Mẹo kiểm tra nhãn sản phẩm hiệu quả khi mua sắm

Để trở thành người tiêu dùng thông thái, bạn không chỉ nên kiểm tra nhãn sản phẩm, mà còn cần biết cách kiểm tra sao cho hiệu quả. Dưới đây là một số mẹo đơn giản nhưng cực kỳ hữu ích giúp bạn đưa ra lựa chọn chính xác khi mua sắm:

Đọc kỹ thông tin thay vì chỉ nhìn bao bì: Mẫu mã đẹp không đảm bảo chất lượng. Hãy tập trung đọc kỹ các thông tin quan trọng trên nhãn như thành phần, ngày sản xuất, hạn sử dụng và hướng dẫn sử dụng. Đây là yếu tố quyết định sản phẩm có phù hợp và an toàn cho bạn hay không.

Ưu tiên sản phẩm có nhãn rõ ràng, đầy đủ: Sản phẩm uy tín thường có nhãn in rõ nét, trình bày khoa học và đầy đủ thông tin. Tránh chọn sản phẩm có nhãn mờ, thiếu nội dung hoặc viết sai chính tả vì đó có thể là hàng giả, hàng nhái hoặc kém chất lượng.

Sử dụng ứng dụng quét mã vạch để kiểm tra nhanh: Bạn có thể dùng các app như iCheck, Barcode Việt hoặc Google Lens để quét mã vạch/mã QR trên sản phẩm. Những công cụ này sẽ cung cấp thêm thông tin về xuất xứ, chứng nhận, đánh giá của người tiêu dùng... rất tiện lợi và đáng tin cậy.

Hỏi nhân viên tư vấn nếu còn băn khoăn: Trong trường hợp thông tin trên nhãn quá khó hiểu hoặc bạn không chắc chắn sản phẩm có phù hợp, hãy nhờ nhân viên tư vấn giải thích. Họ sẽ hỗ trợ bạn hiểu rõ hơn và giúp đưa ra lựa chọn chính xác.

>>> Tìm hiểu thêm: Làm thế nào để tổ chức buổi xem phim tại nhà thật chill?

Tại sao cần kiểm tra nhãn sản phẩm khi mua sắm? Bởi vì mỗi thông tin trên nhãn là lời cảnh báo hoặc hướng dẫn quan trọng. Đừng để sự chủ quan khiến bạn chọn nhầm sản phẩm kém chất lượng. Hãy trở thành người tiêu dùng thông thái ngay từ hôm nay.