Bệnh đa xơ cứng là gì? Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết

Văn Khiêm
Văn Khiêm
05-09-2025

Bệnh đa xơ cứng là một rối loạn thần kinh mãn tính không thể xem thường. Những triệu chứng ban đầu có thể nhẹ, nhưng hậu quả lâu dài sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe thần kinh và chất lượng sống nếu không được kiểm soát đúng cách.

Đa xơ cứng là bệnh gì?

Đa xơ cứng hay xơ cứng rải rác (Multiple Sclerosis, MS) là một bệnh hệ thần kinh ảnh hưởng đến não và tủy sống, liên quan đến sự mất các sợi bao myelin của hệ thần kinh trung ương.

Myelin là vật liệu bao quanh và bảo vệ các tế bào thần kinh. Tổn thương Myelin làm chậm hoặc gián đoạn việc truyền thông tin giữa não và cơ thể, dẫn đến các cơn loạn chức năng gián đoạn và hồi quy của tủy sống, cuống não, tiểu não, dây thần kinh thị giác và loạn chức năng não.

Đa phần các trường hợp đa xơ cứng bệnh nhẹ, nhưng một số người có thể mất khả năng đi lại, nói và viết.

Đa xơ cứng hay xơ cứng rải rác (Multiple Sclerosis, MS) là một bệnh hệ thần kinh ảnh hưởng đến não và tủy sống
Đa xơ cứng là một bệnh hệ thần kinh ảnh hưởng đến não và tủy sống

Nguyên nhân gây ra bệnh đa xơ cứng

Đến nay, nguyên nhân gây bệnh đa xơ cứng vẫn chưa được giải thích rõ ràng. Một số nghiên cứu cho rằng do hệ thống miễn dịch nhận diện những tế bào thần kinh là đối tượng bên ngoài thay vì là một phần trong cơ thể, do đó, nó tấn công và phá hủy myelin.

Vai trò của lớp myelin có thể được coi như một lớp bao bọc và giúp tăng tốc độ của các tín hiệu thần kinh điện. Khi myelin bị hỏng, những tín hiệu sẽ dẫn truyền chậm lại, thậm chí là bị chặn lại.

Bệnh có tính chất gia đình, có thể di truyền bởi gen quy định kháng nguyên bạch cầu ở người.

Dấu hiệu bệnh đa xơ cứng

Các triệu chứng bệnh đa xơ cứng xảy ra tùy thuộc vào dây thần kinh nào bị ảnh hưởng. Một số người có thể có các triệu chứng về mắt trong khi người khác có thể có các triệu chứng đầu tiên ở chức năng chân. Một số người chỉ có một triệu chứng, những người khác có thể kết hợp một vài hoặc nhiều triệu chứng.

Các triệu chứng khởi phát phổ biến của đa xơ cứng bao gồm:

- Tê hoặc yếu ở chân, tay hoặc thân mình, có thể chỉ ở một bên của cơ thể

- Cảm giác điện giật đặc biệt khi cử động cổ về phía trước (Dấu hiệu Lhermitte)

- Yếu cơ

- Ngứa ran hoặc đau ở các bộ phận của cơ thể

- Khó giữ thăng bằng, khó phối hợp các bộ phận của cơ thể

Các triệu chứng bệnh đa xơ cứng xảy ra tùy thuộc vào dây thần kinh
Các triệu chứng bệnh đa xơ cứng xảy ra tùy thuộc vào dây thần kinh

>>> Xem ngay: Tại sao đột quỵ thường xảy ra đột ngột và nguy hiểm?

- Dáng đi không ổn định

- Mất thị lực một phần hoặc hoàn toàn, thường ở một mắt tại một thời điểm

- Đau khi di chuyển mắt

- Nhìn một thành hai kéo dài hoặc nhìn mờ

- Nói lắp

- Mệt mỏi

- Chóng mặt

- Rối loạn chức năng tình dục, ruột và bàng quang

- Thay đổi tâm trạng, trầm cảm

Phòng bệnh và điều trị bệnh đa xơ cứng hiệu quả tại nhà

Tập thể dục

Nếu bạn bị bệnh mức độ từ nhẹ đến trung bình, tập thể dục thường xuyên sẽ giúp cải thiện sức khỏe, săn chắc cơ bắp, cân bằng và phối hợp. Bơi lội hoặc những môn thể thao dưới nước khác là lựa chọn tốt nếu bạn cảm thấy nóng. Các loại bài tập từ nhẹ đến vừa dành cho những người bị u đa xơ bao gồm đi bộ, kéo giãn cơ, thể dục nhịp điệu, xe đạp, yoga và thái cực quyền.

Chế độ ăn uống cân bằng

Kết quả của nghiên cứu cho thấy chế độ ăn ít chất béo bão hòa nhưng giàu axit béo omega-3 như dầu oliu và dầu cá là những thực phẩm có lợi cho người mắc bệnh đa xơ cứng. Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng vitamin D có lợi cho những người bị bệnh.

Giảm bớt căng thẳng

Stress có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh đa xơ cứng. Yoga, thái cực quyền, massage, thiền hoặc thở sâu sẽ có ích giảm stress.

Phòng tránh và điều trị tích cực các bệnh do virut gây ra

Các bệnh do virus gây ra như: sởi, zona, Herpes, quai bị, thủy đậu, các bệnh viêm gan virus A, B, C, viêm não do virus, cảm cúm... biến chứng các bệnh này thường gây ra đa xơ cứng.

Phòng tránh các bệnh do virus gây bằng cách: cách ly người bệnh, đeo khẩu trang khi chăm sóc bệnh nhân, thực hiện ăn chín uống sôi, rửa tay sạch sau khi đi vệ sinh, sau khi tiếp xúc với đồ vật và trước khi ăn.

Phòng bệnh và điều trị bệnh đa xơ cứng hiệu quả tại nhà
Phòng bệnh và điều trị bệnh đa xơ cứng hiệu quả tại nhà

>>> Xem ngay: Làm thế nào để nhận biết dấu hiệu Alzheimer sớm nhất?

Bệnh thần kinh như đa xơ cứng có thể là thách thức, nhưng không phải án tử. Chủ động phòng ngừa, theo dõi và chăm sóc sức khỏe thần kinh mỗi ngày chính là chìa khóa giữ vững cuộc sống trọn vẹn.

×
Ảnh toàn màn hình