Hồng cầu là tế bào máu quan trọng đảm nhận vai trò vận chuyển oxy trong cơ thể. Nhưng bạn có biết mỗi hồng cầu chỉ tồn tại trong một khoảng thời gian nhất định không? Cùng tìm hiểu điều thú vị này nhé!
Hồng cầu là gì?
Hồng cầu (hay còn gọi là tế bào hồng cầu, hồng huyết cầu) là loại tế bào máu phong phú nhất trong cơ thể chúng ta. Chúng có hình dạng đĩa lõm hai mặt, không có nhân, và chứa một loại protein đặc biệt gọi là hemoglobin. Chính hemoglobin này là thứ giúp hồng cầu có màu đỏ đặc trưng và quan trọng hơn là khả năng liên kết với oxy ở phổi rồi vận chuyển oxy đi khắp các mô và cơ quan.
Vai trò chính của hồng cầu là:
+ Vận chuyển oxy: Mang oxy từ phổi đến mọi tế bào trong cơ thể.
+ Vận chuyển carbon dioxide: Đem carbon dioxide (chất thải) từ các tế bào về phổi để thải ra ngoài.
>>> Xem thêm tại: Cấu trúc bộ xương người gồm bao nhiêu xương?
Vòng đời của hồng cầu
Vậy, tuổi thọ của hồng cầu là bao lâu? Một hồng cầu trung bình có thể sống khoảng 120 ngày (tức là khoảng 4 tháng). Đây là một vòng đời được kiểm soát chặt chẽ và liên tục.
Quá trình này diễn ra như sau:
+ Sản xuất: Hồng cầu được sản xuất liên tục trong tủy xương – một loại mô mềm nằm bên trong các xương lớn của cơ thể. Quá trình này được gọi là tạo hồng cầu.
+ Lưu thông: Sau khi trưởng thành, hồng cầu được giải phóng vào máu và bắt đầu hành trình vận chuyển oxy khắp cơ thể.
+ Phá hủy: Sau khoảng 120 ngày, khi hồng cầu trở nên già yếu và không còn hoạt động hiệu quả, chúng sẽ được loại bỏ khỏi máu. Quá trình này chủ yếu diễn ra ở lá lách và một phần ở gan. Các thành phần của hồng cầu cũ sẽ được tái chế để tạo ra hồng cầu mới.
Chính nhờ chu trình sản xuất và phá hủy liên tục này mà cơ thể luôn có đủ lượng hồng cầu khỏe mạnh để thực hiện chức năng quan trọng của mình.
>>> Xem thêm tại: Da người có màu nhờ chất gì? Khám phá sắc tố Melanin
Những yếu tố ảnh hưởng đến hồng cầu
Hiểu về tuổi thọ của hồng cầu là một phần quan trọng trong sinh học máu và giúp chúng ta nhận ra tầm quan trọng của việc duy trì sức khỏe tổng thể. Có một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất và vòng đời của hồng cầu:
Chế độ dinh dưỡng: Thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết như sắt, vitamin B12 và axit folic có thể làm giảm khả năng sản xuất hồng cầu hoặc sản xuất hồng cầu không khỏe mạnh, dẫn đến thiếu máu.
Bệnh lý: Một số bệnh lý như thiếu máu tan máu, bệnh hồng cầu hình liềm, hoặc các bệnh về tủy xương có thể rút ngắn đáng kể tuổi thọ của hồng cầu.
Thuốc men: Một số loại thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất hoặc phá hủy hồng cầu.
Mất máu: Chấn thương hoặc phẫu thuật gây mất máu nhiều sẽ kích thích tủy xương sản xuất hồng cầu nhanh hơn để bù đắp.
Để duy trì lượng hồng cầu khỏe mạnh, bạn nên có chế độ ăn uống cân bằng, bổ sung đủ sắt và vitamin nhóm B, cũng như thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ. Nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường nào liên quan đến máu, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Dù chỉ sống khoảng 120 ngày, hồng cầu vẫn không ngừng tái tạo nhờ tủy xương. Việc hiểu tuổi thọ hồng cầu giúp ta trân trọng hơn chức năng sinh tồn của máu trong cơ thể.
