Loại hormone nào ảnh hưởng đến tâm trạng?
Đã bao giờ bạn cảm thấy vui vẻ, tràn đầy năng lượng sau khi hoàn thành một công việc khó, hoặc đột nhiên cảm thấy buồn bã, lo âu mà không rõ nguyên nhân? Những thay đổi cảm xúc này không chỉ đơn thuần là do suy nghĩ mà còn có sự chi phối mạnh mẽ của các chất hóa học trong cơ thể. Vậy, loại hormone nào ảnh hưởng đến tâm trạng của chúng ta?
Câu trả lời nằm ở một hệ thống phức tạp các hormone và chất dẫn truyền thần kinh, cùng nhau tạo nên "bản nhạc" cảm xúc của chúng ta. Chúng không chỉ điều chỉnh cảm giác hạnh phúc, mà còn kiểm soát sự căng thẳng, lo lắng và cả những nỗi buồn.
>>> Xem thêm tại: Bệnh Alzheimer ảnh hưởng đến não bộ ra sao?
Vai trò của Dopamine trong hành vi con người
Khi nói về hormone tâm trạng, không thể không nhắc đến dopamine. Đây là một chất dẫn truyền thần kinh đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong hệ thống phần thưởng của não bộ.
Vai trò của dopamine:
+ Cảm giác hạnh phúc: Khi chúng ta làm được một việc gì đó thành công, ăn một món ăn ngon hoặc nghe một bản nhạc yêu thích, não bộ sẽ giải phóng dopamine, mang lại cảm giác vui vẻ và thỏa mãn.
+ Động lực: Dopamine cũng là yếu tố thúc đẩy chúng ta hành động để đạt được mục tiêu. Nó giúp chúng ta có động lực để học hỏi, làm việc và khám phá những điều mới.
+ Sự nghiện ngập: Khi một người lạm dụng chất kích thích, một lượng lớn dopamine sẽ được giải phóng, tạo ra cảm giác hưng phấn mạnh mẽ. Điều này có thể dẫn đến sự nghiện ngập, vì não bộ muốn lặp lại cảm giác đó.
Tác động đến sức khỏe tinh thần:
Trầm cảm và Parkinson: Sự thiếu hụt dopamine có liên quan đến các bệnh như trầm cảm, thiếu động lực và các bệnh lý về vận động như Parkinson.
Dopamine chính là một trong những "hóa chất hạnh phúc" quan trọng nhất, chi phối cảm xúc và hành vi của chúng ta.
>>> Xem thêm tại: Tìm hiểu công nghệ giao diện não-máy tính là gì?
Các hormone tâm trạng khác
Bên cạnh dopamine, còn nhiều hormone khác cũng đóng vai trò then chốt trong việc điều chỉnh cảm xúc.
Serotonin:
Chức năng: Được biết đến như hormone của sự ổn định và cân bằng. Serotonin giúp điều chỉnh tâm trạng, giấc ngủ và sự thèm ăn.
Tác động: Mức serotonin thấp thường liên quan đến trầm cảm và lo âu.
Endorphin:
Chức năng: Là một loại thuốc giảm đau tự nhiên của cơ thể. Endorphin được giải phóng khi chúng ta tập thể dục hoặc cười, mang lại cảm giác hưng phấn và giảm đau.
Oxytocin:
Chức năng: Còn gọi là "hormone tình yêu". Oxytocin được giải phóng khi chúng ta ôm, hôn hoặc tiếp xúc với người thân yêu, giúp tăng cường sự gắn kết và tin tưởng.
Cortisol:
Chức năng: Là hormone căng thẳng. Khi chúng ta đối mặt với nguy hiểm hoặc stress, cơ thể sẽ giải phóng cortisol để chuẩn bị cho phản ứng "chiến đấu hoặc bỏ chạy".
Hiểu rõ loại hormone ảnh hưởng đến tâm trạng sẽ giúp bạn kiểm soát cảm xúc tốt hơn, cải thiện chất lượng cuộc sống và hướng tới sự cân bằng cả thể chất lẫn tinh thần.
