Tuổi già mang theo nhiều thay đổi về thể chất, và một trong những căn bệnh âm thầm nhưng nguy hiểm nhất chính là loãng xương. Tình trạng này không chỉ gây đau nhức mà còn tiềm ẩn nguy cơ gãy xương cao, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người lớn tuổi.
Loãng xương ở người cao tuổi là gì?
Loãng xương ở người cao tuổi là một bệnh lý thường gặp do quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể. Mức độ nặng nhẹ của bệnh sẽ khác nhau ở mỗi người. Loãng xương là nguyên nhân trực tiếp gây ra các cơn đau, thoái hóa, làm giảm khả năng vận động của người cao tuổi, ảnh hưởng rất lớn tới sinh hoạt và cuộc sống.
Nguyên nhân của bệnh loãng xương ở người già
Nguyên nhân chính gây loãng xương là do tuổi tác:
Lão hóa các cơ quan, dẫn đến giảm hấp thu canxi và các chất dinh dưỡng cần thiết khác để xương khỏe mạnh, làm suy yếu cấu trúc xương. Chế độ dinh dưỡng không đầy đủ, thiếu hợp lý cũng gây ra tình trạng này
Ít vận động nên giảm tái tạo xương; ít ra ngoài tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nên giảm hấp thu vitamin D, dẫn đến giảm hấp thu và tăng bài tiết canxi
Các bệnh lý mãn tính như bệnh thận nặng (tăng đào thải canxi), các bệnh nội tiết (cường tuyến giáp, tiểu đường, suy giảm chức năng các tuyến sinh dục…) buộc người cao tuổi phải sử dụng thuốc thường xuyên, làm suy yếu khả năng hấp thụ canxi của cơ thể
Các bệnh xương khớp mãn tính như bệnh thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp.
Dấu hiệu nhận biết bệnh loãng xương ở người cao tuổi
Loãng xương ở người lớn tuổi là một bệnh có diễn biến thầm lặng, các triệu chứng đặc trưng thường chỉ xuất hiện khi đã có biến chứng:
Đau nhức xương, gãy xương
Đau kèm theo co cứng các cơ dọc cột sống ở khu vực thắt lưng và lan sang hai bên mạn sườn. Cơn đau trở nên dữ dội khi người bệnh vận động, mang vác nặng và chỉ giảm khi nằm nghỉ ngơi
Gù vẹo cột sống và giảm chiều cao so với lúc người bệnh còn trẻ do đốt sống bị lún, xẹp
Các triệu chứng toàn thân như: ớn lạnh, chuột rút, đổ nhiều mồ hôi.
>>> Xem thêm: Làm thế nào để điều trị tiêu chảy tại nhà an toàn hiệu quả
Loãng xương ở người lớn tuổi có nguy hiểm không?
Người cao tuổi bị loãng xương có thể gây ra hàng loạt biến chứng, từ ảnh hưởng nhẹ đến sinh hoạt hàng ngày cho đến tàn phế và thậm chí là tử vong. Một số biến chứng thường gặp, bao gồm:
Đau nhức ở lưng, đốt sống thắt lưng, chân tay, các khớp… do sự thiếu hụt canxi ngày một tăng làm xương ngày càng xốp loãng. Cơn đau thường dữ dội nhất vào ban đêm
Mất ngủ, trầm cảm: Mất ngủ do những cơn đau dai dẳng có thể làm người cao tuổi càng thêm mệt mỏi, dễ dẫn đến trầm cảm
Gù vẹo cột sống: Loãng xương có thể dẫn đến hiện tượng biến dạng, gù vẹo cột sốngTàn phế: Người cao tuổi có thể bị gãy xương vì những va chạm rất nhẹ hoặc thậm chí là không có nguyên do. Lúc này, việc điều trị rất khó khăn, có thể dẫn đến suy giảm nghiêm trọng khả năng vận động và tàn phế
Gia tăng nguy cơ tử vong.
>>> Xem thêm: Triệu chứng của ung thư dạ dày là gì và nguy hiểm thế nào?
Cách điều trị loãng xương ở người cao tuổi
Thuốc là một trong những biện pháp chính trong điều trị loãng xương. Tuy nhiên, người bệnh chỉ nên dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả tối ưu, an toàn. Dưới đây là các loại thuốc chữa loãng xương thường dùng:
Thuốc giảm đau: Vừa có tác dụng ức chế hoạt động của các tế bào phá hủy xương vừa có tác dụng giảm đau. Các loại thuốc phổ biến là Paracetamol và Calcitonine. Cần lưu ý, hạn chế dùng các thuốc kháng viêm giảm đau và chỉ dùng thuốc khi cần thiết
Thuốc tăng mật độ xương, chống phá hủy xương: Nhóm thuốc này có khả năng ức chế hoạt động của tế bào hủy xương và thúc đẩy quá trình tái tạo xương. Những loại thuốc này bao gồm các hormone và các chất tác động đến hormone (Premarin, prempak C, Livial,…); nhóm thuốc Calcitonin và nhóm thuốc bisphosphonat.
Cần lưu ý cung cấp đầy đủ canxi và vitamin D (nguyên liệu của quá trình tạo xương) cho cơ thể trước khi dùng thuốc ức chế hủy xương. Ngoài ra, với người cao tuổi việc tăng mật độ xương khó khăn hơn vì thế việc điều trị sẽ phải kéo dài hàng năm
Nhóm thuốc giúp tạo xương bao gồm: Thuốc bổ sung canxi, vitamin D, thuốc chống đồng hóa…
Biện pháp phòng tránh nguy cơ người già mắc bệnh loãng xương
Điều trị loãng xương là một hành trình dài và tốn kém chi phí. Do đó, để có một hệ xương khỏe mạnh thì biện pháp tốt nhất là phòng ngừa căn bệnh loãng xương bằng cách tăng khối lượng đỉnh của xương khi còn trẻ, duy trì mật độ xương và giảm mất xương khi về già.
Loãng xương ở người già có thể phòng ngừa bằng chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên. Cụ thể:
Chế độ dinh dưỡng
Để phòng ngừa bệnh, người cao tuổi cần thực hiện chế độ dinh dưỡng đa dạng, đầy đủ và phù hợp với nhu cầu cơ thể, đặc biệt là bổ sung đủ khoáng chất (canxi và protid). Theo nghiên cứu, bên cạnh các bữa ăn, người cao tuổi nên uống thêm từ 500 – 1.000ml sữa mỗi ngày, bất kể là sữa tươi, sữa chua hay sữa bột.
Chế độ tập luyện
Một chế độ vận động đều đặn, vừa sức và tăng cường các hoạt động ngoài trời không chỉ tốt cho tim mạch, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa… mà còn có tác dụng tích cực lên hệ xương khớp. Tập luyện đều đặn giúp chống thoái hóa, tăng cường hoạt động của các tế bào sinh xương, tăng cường hấp thu canxi và protid.
>>> Xem thêm: Tại sao đau bụng thường xuyên cần được kiểm tra kịp thời?
Loãng xương không đơn thuần là một rối loạn của tuổi già mà còn là lời cảnh báo về sức khỏe xương đang bị bào mòn từng ngày. Việc nhận diện sớm và chăm sóc đúng cách sẽ giúp người lớn tuổi giữ gìn sức khỏe tiêu hóa và xương vững chắc.