Viêm khớp không chỉ là vấn đề của tuổi già mà đang dần trẻ hóa đáng báo động. Đau nhức, cứng khớp, hạn chế vận động... tất cả đều có thể phòng tránh nếu hiểu đúng nguyên nhân và chủ động bảo vệ sức khỏe xương mỗi ngày.
Tìm hiểu về bệnh viêm khớp
Trước khi tìm hiểu cách phòng ngừa viêm khớp, chúng ta nên biết một số thông tin cơ bản về bệnh lý này. Viêm khớp là thuật ngữ nói về một nhóm bệnh gồm hơn 100 bệnh có đặc điểm các khớp bị tổn thương. Một số khớp bị hao mòn tự nhiên theo tuổi tác. Một số trường hợp bị viêm khớp sau chấn thương, gây hỏng khớp. Viêm khớp do rối loạn chuyển hóa, rối loạn tự miễn…
Bệnh viêm khớp có thể tác động đến bất kỳ khớp nào nhưng phổ biến hơn cả là khớp bàn tay, khớp cổ tay, khớp đầu gối, khớp háng, khớp bàn chân, khớp mắt cá chân, khớp vai…
Viêm khớp có phòng ngừa được không?
Một số dạng bệnh viêm khớp xảy ra một cách tự nhiên hoặc do tình trạng sức khỏe bản thân nên không thể phòng ngừa hoàn toàn. Viêm khớp có hơn 100 loại khác nhau. Mỗi loại có đặc điểm, yếu tố nguy cơ… và biểu hiện riêng.
Để phòng ngừa bệnh viêm khớp, mỗi người nên duy trì những thói quen tốt cho sức khỏe nói chung và của khớp nói riêng như: tránh xa thuốc lá, áp dụng chế độ dinh dưỡng và vận động khoa học, đeo thiết bị bảo vệ phù hợp khi tham gia các hoạt động có thể làm tổn thương khớp…
Hướng dẫn cách phòng ngừa viêm khớp hiệu quả
Dưới đây là các cách phòng bệnh viêm khớp hiệu quả, bạn có thể tham khảo:
Bổ sung omega 3 và vitamin D
Bổ sung omega 3: Cách phòng ngừa viêm khớp dễ thực hiện mà bạn có thể áp dụng là bổ sung omega 3 cho cơ thể. Axit béo omega 3 có trong những loại thực phẩm như cá béo (cá hồi, cá thu…), các loại hạt, dầu ô liu… giúp chống viêm, hỗ trợ làm giảm những triệu chứng viêm khớp.
Bổ sung vitamin D: Mỗi người nên dùng thực phẩm giàu vitamin D như cá thu, cá hồi, cá mòi… Bạn có thể bổ sung vitamin D theo khuyến nghị của bác sĩ để dùng đúng liều, dùng vào thời điểm phù hợp với nhu cầu, thể trạng và mức vitamin D mà bạn đang có. Tiếp xúc đủ với ánh nắng mặt trời theo khuyến nghị của bác sĩ cũng góp phần giúp bổ sung vitamin D cho cơ thể.
Chú trọng chế độ dinh dưỡng
Mỗi người nên dùng nhiều rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, protein, thực phẩm chứa chất béo tốt. Các thực phẩm này chứa nhiều khoáng chất, vitamin, chất chống oxy hóa… có lợi cho sức khỏe khớp. Chẳng hạn như bổ sung vitamin C trong các loại quả mọng, trái cây họ cam quýt, ớt chuông… có thể hỗ trợ tích cực cho quá trình tổng hợp collagen, góp phần bảo vệ sụn khỏi tình trạng tổn thương.
Tương tự, bổ sung các nguồn axit béo tốt như cá béo (cá thu, cá hồi), quả óc chó, hạt chia… có thể giúp làm giảm tình trạng viêm tại khớp.
>>> Xem thêm: Triệu chứng của ung thư dạ dày là gì và nguy hiểm thế nào?
Kiểm soát cân nặng bản thân
Duy trì mức cân nặng hợp lý có thể hỗ trợ làm chậm quá trình tiến triển của những triệu chứng viêm khớp. Cố gắng đạt được và duy trì mức cân nặng khỏe mạnh, hợp lý giúp làm giảm bớt áp lực quá mức lên các khớp, đặc biệt là các khớp phải chịu lực như khớp đầu gối, khớp háng.
Tập thể dục đều đặn
Tập thể dục đều đặn là cách phòng ngừa viêm khớp đơn giản mà mỗi người đều có thể thực hiện. Hoạt động thể chất mang đến lợi ích cho người mắc bệnh viêm khớp, bao gồm: giúp làm giảm đau, cải thiện chức năng thể chất, làm chậm lại các hạn chế về thể chất do bệnh viêm khớp gây ra… Tất cả người trưởng thành (bao gồm cả những người mắc chứng viêm khớp) nên cố gắng dành tối thiểu 2,5 giờ/tuần để hoạt động thể chất ở mức vừa phải, ví dụ như đạp xe hoặc đi bộ nhanh.
Tránh các chấn thương
Tránh chấn thương khớp có thể giúp làm giảm nguy cơ bị viêm xương khớp, hạn chế tình trạng bệnh diễn tiến nặng hơn. Khi chơi thể thao, tham gia hoạt động thể chất mạnh, bạn nên thực hiện đúng kỹ thuật, tuân thủ quy định, quy tắc an toàn. Trước khi tham gia hoạt động thể chất, bạn nên khởi động đầy đủ. Bạn nên thực hiện những bài tập kéo giãn để góp phần cải thiện độ linh hoạt cũng như phạm vi chuyển động của khớp, hạn chế nguy cơ bị bong gân hoặc căng cơ.
Mỗi người cần lắng nghe cơ thể, tránh hoạt động gắng sức, nghỉ ngơi khi cần (đặc biệt là khi căng thẳng, bị đau) để tránh khiến các khớp chịu áp lực, làm giảm nguy cơ gặp chấn thương.
Sử dụng đồ bảo hộ khi thực hiện các động tác có thể gây tổn thương khớp
Để góp phần phòng ngừa viêm khớp, mỗi người khi thực hiện những động tác có thể làm tổn thương khớp như chơi thể thao, tham gia các hoạt động giải trí mạnh… nên đội mũ bảo hiểm, sử dụng miếng đệm bảo vệ cổ tay, đầu gối, đồ bảo hộ… sao cho phù hợp với hoạt động mà mình tham gia.
Mang giày, dép phù hợp
Lựa chọn giày có công năng hỗ trợ, có sự ổn định, phù hợp với bàn chân, chẳng hạn như chọn giày giúp hấp thụ sốc, hỗ trợ vòm, có đệm gót chân chắc chắn. Vòm chân được hỗ trợ giúp phân bổ đều trọng lượng cơ thể trên bàn chân, làm giảm sự căng thẳng ở các khớp.
Yếu tố hấp thụ sốc sẽ giúp giảm lực tác động khi đi bộ hoặc khi tham gia những hoạt động khác, làm giảm sự căng thẳng cho khớp. Hãy đảm bảo rằng bạn đang dùng giày, dép vừa vặn, tạo cảm giác thoải mái khi mang; nên chọn giày có phần mũi rộng rãi để tránh tạo áp lực lên các ngón chân; đảm bảo giày vừa khít quanh gót chân và giữa bàn chân nhằm tạo sự ổn định.
>>> Xem thêm: Tại sao đau bụng thường xuyên cần được kiểm tra kịp thời?
Điều trị nhiễm trùng
Một số loại vi khuẩn có thể tác động đến khớp, gây ra một số loại bệnh viêm khớp. Viêm khớp nhiễm trùng là một dạng bệnh khớp gây đau do vi khuẩn (như Staphylococcus aureus – tụ cầu khuẩn) gây ra. Chúng thường xâm nhập vào máu, di chuyển đến khớp hoặc vùng dịch xung quanh khớp. Bác sĩ có thể điều trị loại bệnh viêm khớp này bằng thuốc kháng sinh. Theo nghiên cứu, các bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp như cúm, cảm lạnh có thể dẫn đến triệu chứng của viêm khớp dạng thấp.
Nghỉ ngơi hợp lý
Để góp phần phòng ngừa viêm khớp, mỗi người nên sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý, nhất là khi thực hiện những động tác liên quan đến sự chuyển động lặp đi lặp lại như sử dụng công cụ cầm tay, đánh máy, lắp ráp… Nên có thời gian ngừng nghỉ sau khi đã hoạt động thời gian dài thông qua các bài tập kéo giãn hoặc những hoạt động có liên quan đến những nhóm cơ khác. Điều này góp phần làm giảm sự căng thẳng, ngăn ngừa chấn thương do khớp hoạt động quá mức.
Theo dõi lượng đường trong máu
Lượng đường trong máu cao có thể khiến khớp bị tổn thương, dẫn đến tình trạng viêm toàn thân. Điều này có thể là nguyên nhân gây đau khớp, viêm khớp. Người đang mắc bệnh tiểu đường (đái tháo đường) hoặc có nguy cơ mắc bệnh này nên duy trì lượng đường trong máu ở mức ổn định, kiểm soát bệnh, phòng ngừa viêm khớp.
Không hút thuốc lá
Việc làm này góp phần làm giảm nguy cơ bị đột quỵ, mắc bệnh tim, phổi, hạn chế nguy cơ bị viêm khớp. Hút thuốc lá có thể là nguyên nhân gây ra các loại viêm khớp như viêm khớp dạng thấp.
Hạn chế bia, rượu
Hạn chế sử dụng bia rượu, nếu cần chỉ dùng ở mức vừa phải để tránh tác động tiêu cực đến khớp, gia tăng tình trạng viêm khớp và những vấn đề sức khỏe khác.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp đánh giá nguy cơ cá nhân, tiền sử bệnh lý gia đình và những dấu hiệu của bệnh viêm khớp. Thông qua kết quả thăm khám, bác sĩ có thể xác định những dấu hiệu tiềm ẩn hoặc tình trạng tiền viêm khớp. Từ đó, có những biện pháp phòng ngừa như thay đổi thói quen sống, tập luyện thể dục, sử dụng thuốc phù hợp để góp phần làm chậm hoặc ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh.
>>> Xem thêm: Tại sao loãng xương thường xảy ra ở người lớn tuổi?
Một cơ thể khỏe mạnh phải bắt đầu từ nền tảng vững chắc của xương khớp. Hãy bắt đầu từ hôm nay với các biện pháp phòng ngừa viêm khớp để tuổi già không còn là nỗi ám ảnh của đau nhức.
