Có những dấu hiệu âm thầm trong cơ thể mà ít ai nghĩ rằng chúng có thể liên quan đến ung thư đại tràng. Những triệu chứng đại tràng tưởng chừng nhỏ nhặt lại tiềm ẩn nguy cơ lớn, đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe tiêu hóa.
Ung thư đại tràng là gì?
Ung thư đại tràng (colon cancer) là ung thư phổ biến ở cả nam và nữ, xảy ra ở đại tràng (phần dài nhất của ruột già).
Thành đại tràng có cấu tạo gồm nhiều lớp. Các tế bào ung thư được hình thành từ lớp tế bào lót bên trong đại tràng (niêm mạc), xâm lấn dần ra lớp ngoài cùng của đại tràng (thanh mạc). Quá trình sinh ung thư thường xuất phát từ các polyp trong đại tràng.
Sau khi xâm lấn đến thành đại tràng, các tế bào ung thư bắt đầu di chuyển vào trong mạch máu hoặc mạch bạch huyết. Từ đây, các tế bào ung thư có thể di căn đến các hạch bạch huyết lân cận hoặc đến các cơ quan, bộ phận xa hơn trong cơ thể.
Tổng hợp các triệu chứng ung thư đại tràng giai đoạn đầu
Chán ăn, đầy bụng: người bệnh cảm thấy khó tiêu, đầy hơi, chướng bụng và ăn không ngon miệng. Nhóm triệu chứng này có thể gặp trong các bệnh lý viêm nhiễm đường tiêu hóa, nhưng cũng có thể thuộc triệu chứng báo động trong ung thư đại tràng giai đoạn đầu.
Giảm cân bất thường: giảm cân bất thường, không rõ nguyên nhân có thể là dấu hiệu ung thư đại tràng giai đoạn đầu hoặc các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa.
Đi tiêu phân nhỏ, dẹt: dấu hiệu này cho thấy đường tiêu hóa gặp vật cản khiến kích cỡ và hình dạng phân thay đổi. Những vật cản trong đường tiêu hóa thường do khối u lớn dần gây ung thư đại tràng.
Tiêu phân lẫn nhầy máu: người bệnh đi tiêu ra phân nhầy lẫn máu đỏ tươi hoặc máu nhỏ giọt là dấu hiệu phổ biến nhất gợi ý bệnh ung thư đại tràng. Tuy nhiên, dấu hiệu này cũng có thể gặp trong bệnh trĩ, nứt hậu môn.
Táo bón: táo bón, đi tiêu ít hơn 3 lần/tuần thường cảnh báo bệnh liên quan đường tiêu hóa. Tuy nhiên, nếu triệu chứng táo bón kéo dài, người bệnh không nên chủ quan vì có thể đây dấu hiệu ung thư đại tràng sớm.
Mệt mỏi, căng thẳng: thường liên quan đến thiếu máu do mất máu trong phân. Người bệnh cảm thấy không đủ sức ngay cả khi đã nghỉ ngơi. Cơ thể suy nhược nhanh chóng và không rõ nguyên nhân.
Đau bụng: các cơn đau diễn ra bất thường, lúc dữ dội, lúc âm ỉ, tương tự như triệu chứng của viêm đại tràng. Đôi khi đau bụng kèm căng chướng bụng, không đi tiêu được, nôn ói. Đây là dấu hiệu nghiêm trọng do khối u gây tắc ruột. Người bệnh nên đến bệnh viện cấp cứu ngay lập tức.
>>> Xem thêm: Tại sao táo bón xảy ra thường xuyên và gây nhiều hệ lụy?
Cần làm gì khi có dấu hiệu ung thư đại tràng giai đoạn đầu?
Khi có dấu hiệu gợi ý ung thư đại tràng giai đoạn đầu, người bệnh cần cố gắng giữ tâm lý bình tĩnh và thực hiện những việc sau:
Tìm hiểu thông tin về bệnh ung thư đại tràng: hãy chủ động hỏi bác sĩ về loại ung thư, giai đoạn bệnh, phương pháp điều trị và tác dụng phụ khi điều trị ung thư đại tràng giai đoạn đầu.
Nhờ sự trợ giúp từ bạn bè và gia đình: nên cân nhắc việc chia sẻ, trao đổi với bạn bè và gia đình để có thể nhận sự hỗ trợ về tinh thần vật chất trong quá trình khám và điều trị bệnh.
Chủ động mở lòng, tâm sự với người thân xung quanh: việc này giúp cho người bệnh cảm thấy được lắng nghe và chia sẻ; từ đó giúp lấy lại hy vọng và sức mạnh tinh thần, cải thiện sức khỏe thể chất để bình tâm vượt qua nỗi sợ hãi.
Cách phòng ngừa ung thư đại tràng
Ung thư đại tràng thường bắt đầu từ các polyp lành tính. Polyp không phải ung thư nhưng có hình dạng giống như một khối u, có cuống hoặc không, do niêm mạc đại tràng và tổ chức dưới niêm mạc tăng sinh tạo thành. Polyp có thể phát triển thành ung thư sau một thời gian dài. Một số cách phòng ngừa ung thư đại tràng như:
Nội soi đại trực tràng sau 45 tuổi hoặc sớm hơn nếu trong gia đình có người thân mắc bệnh ung thư đại tràng là một trong những cách phòng tránh ung thư. Polyp tiền ung thư thường không có triệu chứng, có thể tìm thấy qua nội soi đại tràng vài năm trước khi phát triển thành ung thư. Phát hiện sớm và cắt bỏ polyp đại tràng trước khi trở thành ung thư là cách phòng bệnh hiệu quả nhất.
Ung thư đại tràng còn được phòng ngừa thông qua thói quen ăn uống lành mạnh. Có nhiều yếu tố nguy cơ có thể phòng tránh được như:
Thịt đỏ (thịt bò, thịt cừu) có liên quan mật thiết đến nguy cơ làm tăng tỷ lệ mắc bệnh ung thư đại tràng. Nạp khoảng 160g/ngày hoặc quá 5 lần/tuần tăng nguy cơ ung thư đại tràng lên gấp 3 lần.
Bên cạnh đó, thức ăn chiên, nướng, dăm bông, xúc xích, thịt xông khói, chất đạm cũng tăng nguy cơ ung thư. Mỡ bị chuyển hóa bởi vi khuẩn trong lòng ruột, gây tăng sản các tế bào biểu mô bất thường và tiến triển thành ung thư. Ăn ít chất xơ, nhiều thịt, mỡ, đạm gây béo phì và tăng nguy cơ ung thư đại tràng.
Thực phẩm chứa nhiều chất xơ (trái cây, rau xanh) giúp giảm nguy cơ ung thư đại tràng. Tiêu thụ acid folic giúp loại các yếu tố gây ung thư khỏi lòng ruột sớm vì giảm thời gian ứ đọng phân. Bên cạnh đó, chất xơ còn giảm pH trong lòng đại tràng và tăng sản acid béo chuỗi ngắn cũng như các yếu tố vi lượng chống oxy hóa.
Các loại nước uống chứa cồn làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng.
Thuốc lá tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch hay ung thư phổi. Gần đây, thuốc lá cũng trở thành một trong những yếu tố nguy cơ cao làm tăng tỷ lệ mắc bệnh ung thư đại tràng cho cả 2 giới, nhất là khi kết hợp với rượu bia.
Hoạt động thể lực, vận động hay luyện tập thể dục sẽ làm giảm nguy cơ mắc ung thư đại tràng.
Đến bệnh viện ngay nếu có các dấu hiệu ung thư đại tràng để được khám và điều trị sớm.
>>> Xem thêm: Bí quyết chăm sóc sức khỏe tiêu hóa theo cách tự nhiên
Để bảo vệ sức khỏe tiêu hóa lâu dài, đừng phớt lờ những triệu chứng đại tràng dù là nhỏ nhất. Phát hiện sớm ung thư đại tràng chính là cơ hội tốt nhất để điều trị thành công và duy trì chất lượng cuộc sống.
