Khác biệt hoàn toàn với vắc-xin truyền thống, vắc-xin mRNA sử dụng ngôn ngữ di truyền để huấn luyện hệ miễn dịch. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về cách thức hoạt động của công nghệ y học hiện đại này.
Vắc-xin mRNA là gì?
Vắc-xin mRNA là một phương pháp điều trị dự phòng giúp cơ thể bạn học cách chống lại bệnh tật. Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sẽ tiêm vắc-xin cho bạn bằng một hoặc một loạt mũi tiêm.
Vắc-xin mRNA duy nhất hiện có là vắc-xin phòng ngừa COVID-19 . Chúng bao gồm:
Comirnaty (vắc-xin Pfizer-BioNTech).
Spikevax (Vắc xin Moderna).
Các nhà khoa học đang nghiên cứu những cách khác để sử dụng công nghệ mRNA trong vắc-xin phòng các bệnh truyền nhiễm khác và ung thư.
mRNA là gì?
mRNA — hay axit ribonucleic thông tin — là một phân tử trong tế bào, sao chép các hướng dẫn từ DNA và mang chúng đến ribosome (cấu trúc tạo protein trong tế bào). Ribosome sử dụng các hướng dẫn trên mRNA để tạo ra các protein giúp cơ thể hoạt động.
mRNA trong vắc-xin mang các hướng dẫn để tạo ra một phần duy nhất của mầm bệnh ( vi khuẩn ) để hệ thống miễn dịch của bạn có thể nhận ra nó.
Vắc-xin mRNA hoạt động như thế nào?
Giống như tất cả các loại vắc-xin khác, vắc-xin mRNA hoạt động bằng cách huấn luyện cơ thể bạn nhận biết và tạo ra các công cụ để chống lại tác nhân gây hại (như virus ). Đối với vắc-xin mRNA phòng COVID, chúng thực hiện điều này bằng cách cung cấp cho tế bào các hướng dẫn mRNA cần thiết để tạo ra protein gai — một phần độc đáo, dễ nhận biết của SARS-CoV-2 (virus gây ra COVID-19).
Lý tưởng nhất là cơ thể bạn phản ứng với protein bằng cách nhận diện nó là tác nhân xâm nhập. Hệ thống miễn dịch sẽ tạo ra các công cụ — như kháng thể — để chống lại nhiễm trùng nhanh hơn khi gặp lại protein đó lần sau.
Giống như mRNA mà cơ thể bạn sản xuất theo chỉ dẫn của chính nó, mRNA từ vắc-xin sẽ bị phân hủy trong cơ thể bạn sau vài ngày.
>>> Tham khảo thêm: Tại sao liệu pháp nhận thức và hành vi hiệu quả vượt trội?
Sự khác biệt giữa vắc-xin truyền thống và vắc-xin mRNA là gì?
Sự khác biệt giữa vắc-xin mRNA và vắc-xin truyền thống nằm ở cách chúng giúp hệ miễn dịch nhận diện virus. Các loại vắc-xin khác sử dụng virus đã bất hoạt ("chết"), virus đã yếu đi, hoặc một phần của virus (tiểu đơn vị protein). Vắc-xin mRNA không sử dụng bất kỳ thành phần nào của virus, mà thay vào đó, hướng dẫn cơ thể tạo ra một phần dễ nhận biết của virus.
Ưu và nhược điểm của vắc-xin mRNA
Ưu điểm của vắc-xin mRNA là gì?
So với các loại vắc-xin khác, công nghệ mRNA cho phép các nhà nghiên cứu phát triển vắc-xin nhanh chóng, vì phòng thí nghiệm không cần phải nuôi cấy bản sao của virus. Điều này có nghĩa là có thể tạo ra đủ vắc-xin cho tất cả mọi người (sau khi đã phát triển) chỉ trong vài tuần, thay vì vài tháng.
So với việc không tiêm vắc-xin, vắc-xin mRNA (và bất kỳ loại vắc-xin COVID hiện hành nào ) có thể làm giảm nguy cơ mắc:
- Bị nhiễm COVID-19.
- Bị bệnh nặng hoặc phải nhập viện do COVID-19.
- Phát triển bệnh COVID kéo dài sau khi nhiễm COVID-19.
Nhược điểm của của vắc-xin mRNA là gì?
- Rủi ro của vắc-xin mRNA bao gồm tác dụng phụ và phản ứng dị ứng.
- Tác dụng phụ của vắc-xin mRNA COVID bao gồm:
- Đau hoặc sưng ở nơi tiêm.
- Mệt mỏi .
- Đau đầu .
- Đau nhức cơ bắp .
- Sốt .
Bạn có thể bị dị ứng với một trong các thành phần của vắc-xin. Các dấu hiệu của phản ứng dị ứng bao gồm:
- Phát ban trên da .
- Ngứa .
- Nổi mề đay .
- Sưng mặt, môi, lưỡi hoặc cổ họng ( sốc phản vệ ).
>>> Tham khảo thêm: Tại sao sức khỏe tâm lý quan trọng với sức khỏe tổng quát?
Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ vắc-xin, vắc-xin mRNA đã mở ra một kỷ nguyên mới trong phòng chống bệnh truyền nhiễm. Đây chính là minh chứng rõ ràng cho sự tiến bộ vượt bậc của y học hiện đại.
