Khi các cơn đau dạ dày trở thành nỗi ám ảnh thường trực, vi khuẩn HP thường là nguyên nhân ẩn sau. Tại sao loại vi khuẩn này lại gây ra viêm dạ dày nghiêm trọng đến vậy? Câu trả lời nằm sâu trong cơ chế tấn công tinh vi của chúng.
Vi khuẩn HP là gì?
Vi khuẩn HP (Helicobacter pylori) là vi khuẩn tồn tại và phát triển trong dạ dày của con người.
Vì sao vi khuẩn HP có thể sống được trong dạ dày? Để có thể sống trong môi trường acid của dạ dày, vi khuẩn HP tiết ra một loại enzyme gọi là Urease giúp trung hòa acid dạ dày.
Khi phát hiện nhiễm vi khuẩn HP, nhiều người thường lo ngại về nguy cơ ung thư. Thực tế, HP có thể gây ra viêm dạ dày mãn tính và là nguyên nhân chính gây ra loét dạ dày, viêm tá tràng và thậm chí là ung thư dạ dày. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, khoảng 1% người nhiễm vi khuẩn HP có nguy cơ mắc ung thư.
Nguyên nhân vi khuẩn HP gây viêm dạ dày
HP sống sót trong môi trường axit khắc nghiệt
HP tiết ra enzyme urease, chuyển đổi urea thành amoniac, giúp trung hòa axit xung quanh nó, tạo một vùng đệm kiềm để sinh tồn.
Nhờ có lông roi, vi khuẩn HP có thể di chuyển và chui sâu vào lớp nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày – nơi axit yếu hơn, giúp nó bám trụ lâu dài.
HP phá vỡ hàng rào bảo vệ niêm mạc dạ dày
HP làm loãng và phá hủy lớp nhầy bảo vệ bề mặt dạ dày, khiến axit và pepsin dễ tiếp xúc với tế bào niêm mạc hơn.
Vi khuẩn HP còn tiết ra nhiều chất độc (như VacA, CagA) làm tổn thương tế bào, gây phản ứng viêm kéo dài.
Kích hoạt hệ miễn dịch gây viêm mạn tính
Khi HP xâm nhập, cơ thể huy động bạch cầu, đại thực bào và các chất gây viêm (cytokine) đến dạ dày.
Phản ứng viêm không loại bỏ được HP nhưng lại gây tổn thương chính niêm mạc dạ dày, dẫn đến viêm mạn tính.
Gây mất cân bằng axit dạ dày
HP làm rối loạn tiết gastrin – hormone điều hòa axit. Trong một số trường hợp, nó làm tăng tiết axit, gây viêm loét.
Trong các trường hợp khác, HP lại làm teo tuyến tiết axit, khiến mất chức năng bảo vệ, dẫn đến viêm teo và biến chứng.
>>> Xem ngay: Triệu chứng của hội chứng ruột kích thích IBS là gì?
Kéo dài gây ra các bệnh nặng hơn
Nếu không điều trị, viêm dạ dày do HP có thể tiến triển thành:
Loét dạ dày – tá tràng.
Viêm dạ dày mạn teo, giảm hấp thu vitamin B12.
Ung thư dạ dày hoặc lymphoma MALT (hiếm nhưng nguy hiểm).
Phương pháp điều trị vi khuẩn HP là gì?
Điều trị diệt vi khuẩn HP cho người bị nhiễm khuẩn HP được chỉ định trong các trường hợp như: viêm loét dạ dày tá tràng, ung thư dạ dày đã được điều trị, thiếu máu do thiếu sắt và xuất huyết giảm tiểu cầu.
Để dự phòng ung thư dạ dày, điều trị HP cũng được chỉ định cho các bệnh nhân nhiễm HP có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư dạ dày, có polyp dạ dày, viêm teo niêm mạc dạ dày sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) kéo dài hoặc những ai mong muốn loại bỏ HP.
Để điều trị HP, bác sĩ thường chỉ định kết hợp các loại kháng sinh kèm theo thuốc giảm tiết axit dịch vị. Tuy nhiên, việc dùng các thuốc này có thể gây ra một số tác dụng phụ như phân đen, tiêu chảy, rối loạn vị giác (vị kim loại), lưỡi đen và phản ứng cai rượu (hiệu ứng antabuse).
>>> Xem ngay: Làm sao để bảo vệ dạ dày khỏi tình trạng loét kéo dài?
Việc hiểu rõ tại sao vi khuẩn HP gây viêm dạ dày sẽ giúp chủ động phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Hãy bảo vệ sức khỏe tiêu hóa bằng cách tầm soát HP định kỳ, kết hợp lối sống lành mạnh và tuân thủ điều trị y khoa nghiêm túc.
